View Single Post
  #10  
Παλιό 13-01-2011, 20:59
aeriko Ο/Η aeriko βρίσκεται εκτός σύνδεσης
Senior Member
 
Ημερομηνία εγγραφής: Jun 2009
Περιοχή: Αθήνα
Μoto: R 1200 GS
Μηνύματα: 4,585
Προεπιλογή Απάντηση: Η θρησκεία στην Ελλάδα

Αυτή η τάση, που λοξοδρομούσε από την λαική θρησκεία, εκδηλώνεται παράλληλα και στη φιλοσοφία, που θεωρείται ικανή να εξαλείψει την απόσταση μεταξύ του θεικού και του ανθρώπινου και να συνδράμει την αλυσσοδεμένη στον Αδη ψυχή. Ο Φ.Μ. Κόρνφορντ διαβλέπει στους ιερομάντεις την απαρχή της φιλοσοφίας. Ο Β. Μπούρκετ πιστεύει ότι η φιλοσοφία απέκτησε κύρος μόνο με την εμφάνιση του βιβλίου, αυτού του μέσου επικοινωνίας ενός σκεπτομένου ατόμου με ένα άλλο. Τον ποικιλόχρωμο ανθρωπομορφισμό των θεών διαδέχεται ο σκεπτικισμός των προσωκρατικών, που ξανοίγεται στο πέλαγος του ορθολογισμού, ο οποίος είναι τυπικότερο κληροδότημα της Ελλάδος. Η ανακάλυψη της βαθιάς θρησκευτικότητας του Πλάτωνα αποτέλεσε ένα σοκ για όσους είχαν αφεθεί να πιαστούν στις πολυάριθμες παγίδες της διαλεκτικής του. Ο ελληνικός ορθολογισμός δεν εξαιρεί από την διερεύνιση τους θεούς ή την θεότητα, αλλά αντίθετα προυποθέτει μια νέα ανάγνωση και συστηματοποίηση των σχέσεών μας μαζί τους. Οταν πρέπει ν’ αναγγείλει μιαν αλήθεια, που εξ ορισμού βρίσκεται έξω από την διαλεκτική μέθοδο, ο Πλάτων ανατρέχει στον μύθο. Μία από τις κινητήριες αρχές της σκέψης του είναι η κάθετη ιεραρχία του όντος: είμαστε όντα κατώτερα, που ζούμε στις πτυχώσεις της γής, η επιφάνεια της γής είναι ο παράδεισος, με όντα που μετακινούνται στον αέρα με τον ίδιο τρόπο που μετακινούμαστε μέσα στη θάλασσα.
Αποτελώντας ο ένας συνέχεια του άλλου, οι πλατωνικοί μύθοι μας περιγράφουν πως η ατομική ψυχή έπεσε στην φυλακή του σώματος, πως μπορεί να το αποχωριστεί εξασκώντας το “φιλοσοφικό βίο”, που συνίσταται σε ένα συστηματικό αποχωρισμό από τις σωματικές ηδονές, και πως η μεταθανάτια ανταμοιβή της ψυχής έχει άμεση σχέση με το είδος του βίου που διάγουμε πάνω στη γή.
Κατά τον Πλάτωνα η ψυχή του τέλειου φιλοσόφου θα έχει την τύχη να οδηγηθεί στις ανώτερες περιοχές του κόσμου για να θεωρήσει τις αθάνατες Ιδέες για κάποιες χιλιάδες χρόνια, μετά από αυτό το διάστημα θα εκτεθεί εκ νέου στην αποκτηνωτική επαφή με το σώμα. Αν καταφέρει να νικήσει το σώμα κατά την διάρκεια πολλών διαδοχικών κύκλων, θα παραμείνει σε διαρκή επαφή με τις άφθαρτες Ιδέες. Αν όμως δεν αντισταθεί στην πίεση του σώματος, θα ξαναγιεννιέται όλο και σε χειρότερες συνθήκες: στο κατώτατο όριο των αρσενικών ενσαρκώσεων στην ανθρώπινη ιεραρχία βρίσκεται ο τύραννος και κατόπιν η ενσάρκωση σε γυναίκα ( ο Πλάτων, έστω και αν πιστεύει στην πολιτική ισότητα ανδρών και γυναικών, πιστεύει ταυτόχρονα στην οντολογική κατωτερότητα της γυναίκας).
Κατά την πλατωνική παράδοση, η φιλοσοφία είναι μία θρησκεία και η θρησκεία μία φιλοσοφία. Κατά κάποιο τρόπο, ο χριστιανισμός διατηρεί τους όρους του πλατωνικού δυισμού ψυχή-σώμα και αποτελεί μία απλουστευμένη πλατωνική εσχατολογία, στο κέντρο βρίσκεται ο πλατωνικός Λόγος, σύνοψη του κόσμου των Ιδεών, που ενανθρωπίστηκε για να άρει τις αμαρτίες της ανθρωπότητας. Οι πρόσφατες προσπάθειες ν’αποχωριστεί ο χριστιανισμός από το πλατωνικό δυιστικό του πλαίσιο κατέληξαν σε αποτυχία. Ο φιλοσοφικός πουριτανισμός του Πλωτίνου θα δώσει την θέση του στα νεοπλατωνικά ρεύματα που θα εξυμνήσουν την θεουργία και τη μαγεία και θα συνεχίσουν να υπάρχουν στο χριστιανικό περιβάλλον, τόσο στο Βυζάντιο με τον Μιχαήλ Ψελλό, όσο και στην Φλωρεντία με την πλατωνική ακαδημί του Μαρσίλιου Φισίνου.
Reply With Quote