Οι Πόντιοι επέστρεψαν στην Παναγία τους μετά από 87 χρόνια - Δάκρυσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης
NewsIt.gr: Οι Πόντιοι επέστρεψαν στην Παναγία τους μετά από 87 χρόνια - Δάκρυσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης
Λίγα λόγια για την "Κυρία του Πόντου"
Η μονή ιδρύθηκε το 386 μ.Χ. από τους Αθηναίους μοναχούς Βαρνάβα και Σοφρώνιο, οι οποίοι σύμφωνα με την παράδοση οδηγήθηκαν εκεί από τη χάρη της Παναγίας, βρίσκοντας σε υψόμετρο 1063 μέτρων την εικόνα της Παναγίας της Αθηνιώτισσας, φιλοτεχνημένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά. Ονομάστηκε Σουμελά από παραφθορά της έκφρασης “εις του Μελά” - όνομα του όρους που βρίσκεται σε απόσταση 45 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα του Εύξεινου Πόντου, την Τραπεζούντα. Βυζαντινοί αυτοκράτορες – κυρίως της δυναστείας των Κομνηνών – την προίκισαν με σπάνια κειμήλια και της έδωσαν σημαντικά προνόμια.
Στο μοναστήρι από τον 4ο αιώνα μέχρι τον Ξεριζωμό έζησαν εκατοντάδες μοναχοί και ασκητές, ενώ λειτούργησε και ως φάρος για τη διάσωση της εθνικής ταυτότητας των Ποντίων. Μετά την Γενοκτονία των Ποντίων (213.000-368.000 θύματα) και τη Μικρασιατική Καταστροφή του 22 που επισφραγίστηκε με την “ανταλλαγή πληθυσμών” μέσω της Συνθήκης της Λωζάνης, η μονή ερήμωσε.
Μετά την Καταστροφή η εικόνα της Παναγίας θάφτηκε από τους τελευταίους μοναχούς. Έμεινε θαμένη για δέκα χρόνια μέχρι τη μεσολάβηση του μητροπολίτη Ξάνθης Πολύκαρπου Ψωμιάδου και του υπουργού Λεωνίδα Ιασονίδη στον τότε πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο για την απελευθέρωσή της.
Το αίτημα ενεκρίθη από τον τότε τούρκο πρωθυπουργό Ισμέτ Ινονού, με αποτέλεσμα η εικόνα και τα ιερά κειμήλια να μεταφερθούν στην Αθήνα και να παραδοθούν στον μητροπολίτη Τραπεζούντας και κατοπινό αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χρύσανθο Φιλιππίδη. Από εκεί παραδίδονται στο Βυζαντινό Μουσείο των Αθηνών.Εκεί η εικόνα παρέμεινε μέχρι το 1951, οπότε και μεταφέρθηκε στο νεόκτιστο Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο. Σαράντα χρόνια μετά, εκεί μεταφέρθηκαν και άλλα κειμήλια.

Ιστορική μέρα και δεν πρέπει να ξεχνάμε.