ΡΙΖΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

[Gazi]

Ριζίτικα είναι τα παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης, τα οποία δεν συνοδεύονται από χορό. Δημιουργήθηκαν στις ορεινές περιοχές του νομού Χανίων και συγκεκριμένα στα Χανιώτικα Λευκά Όρη...

Ο όρος “Ριζίτικα” προήλθε από την λέξη ρίζα όπου στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι οι ρίζες-πρόποδες των βουνών. Τα ριζίτικα περιέχουν δεκαπεντασύλλαβο στοίχο με ομοιοκαταληξία και κατά την διάρκεια του τραγουδιού οι τραγουδιστές μπορούν να πουν κάποιο επιφώνημα. Τα ριζίτικα τραγούδια δεν είναι προϊόντα στιγμιαίας έκφρασης όπως οι μαντινάδες (βλ.άρθρο μαντινάδες) αλλά είναι αποτέλεσμα της συνολικής ανθρώπινης σκέψης της κρητικής ψυχής και σπάνια μιλούν για προσωπικά προβλήματα παρά μόνο για προβλήματα του ανθρώπινου γένους.

Μορφολογικά, τα ριζίτικα μπορούμε να τα χωρίσουμε σε δυο μεγάλες κατηγορίες. Τα ριζίτικα “της τάβλας” και τα ριζίτικα “της στράτας”. Τα ριζίτικα της τάβλας ακούγονται κατά την διάρκεια κάποιου γεύματος η κάποιας εκδήλωσης χωρίς όμως την συνοδεία μουσικών οργάνων. Σε αντίθεση με εκείνα της τάβλας, τα ριζίτικα της στράτας συνοδεύονται από μουσικά όργανα και ακούγονται κατά την διάρκεια κάποιας πορείας(π.χ γαμήλια πομπή)
Χρονολογικά, τα ριζίτικα τοποθετούνται από τα Βυζαντινά χρόνια μέχρι και σήμερα .Η τελευταία γόνιμη περίοδος δημιουργίας ριζίτικων τραγουδιών ήταν η περίοδος της Γερμανικής κατοχής στην Κρήτη και από τότε συνεχώς ανακυκλώνονται .
Παραδείγματα ριζίτικων τραγουδιών:

Ηρωικά η Ακριτικά ριζίτικα. Είναι τα ριζίτικα τα οποία εξυμνούν τους άθλους των ηρώων της εποχής των ακριτών και παραδίδουν τους μύθους και τους θρύλους στις επόμενες γενιές. Τα ριζίτικα αυτά είναι γεμάτα από πολεμική και ηρωική πνοή, παλικαριά των πολεμικών ηρώων, αντικατοπτρίζοντας την ψυχή του Ελληνικού λαού.
“Αγρίμια και αγριμάκια μου ,λάφια μου μερωμένα
πέτε μου που’ν’ οι τόποι σας και πουν τα χειμαδιά σας....”

Ερωτικά ριζίτικα. Είναι τα ριζίτικα που εκφράζουν την αισθηματικότητα του κρητικού λαού με θέρμη για την ερωτική αγάπη και να παίνεσε τα κάλλη ενός αγαπημένου προσώπου ή να εκφράσει τον ερωτικό καημό του.
“Μιαν έμορφη χτενίζετε στου φεγγαριού τον δίσκο
γη πάει για την εκκλησία γη ένα πούλι αναμένει.
Χριστέ μου και να’ μουνε πούλι , Χριστέ μου να’ μου φεγγάρι...”

Ριζίτικα της ξενιτιάς. Είναι τα ριζίτικα όπου αντικατοπτρίζονται με τα μελανότερα χρώματα, τα βάσανα που έχει ο ξενιτεμός και για εκείνους που φεύγουν αλλά και για εκείνους που περιμένουν για χρόνια την επάνοδο αγαπημένων προσώπων.
“Δεν πάω μα στην ξενιτιά, φοβούμαι μην πεθάνω,
με τα ματάκια μ’ειδα γω τσι πως τσι θα’βγουν...”


Μοιρολόγια. Είναι εκείνα τα ριζίτικα που είναι από τα πιο λυρικά προϊόντα του ευαίσθητου κρητικού λαού, περιέχοντας στους στίχους τους πολύ τραγικότητα όση και τα περιστατικά από τα οποία εμπνέονται.
“Ειντα’ χετε γυρού γυρού κι είναι βαριά η καρδιά σας
δεν τρώτε δεν πίνετε και δεν χαροκοπάτε
πριν έρθει ο χάρος να μας βρει να μασε’ διαγουμίσει
να διαγουμίσει τσι γενιές και να διαλέξει τσι άντρες…”

[syan]

Παράδοση για πάντα...Ευχαριστούμε Στέλλιο!

[MARK]

Πολύ καλό.....Ευχαριστούμε φίλε.....

[ΛΕΟΝΤΟΚΑΡΔΟΣ]

[wolferin]

[EOD-K9]

[yannis]

Μπράβο ρε Στελάρα!!! Έτσι μου θύμισες μια εξαιρετική μαντινάδα που λέει : Ο άντρας κάνει την γενιά κι όχι η γενιά τον άντρα. Σαν είναι ο τράγος δυνατός δεν τονε στέργει η μάντρα!!!!
Αφιερωμένο στους απανταχού πατριώτες ελληνάρες, μπουζουκόβιους, οπαδούς, χρυσαύγουλους και λοιπά δημοκρατικά στοιχεία!!!!

[skippybi]

πάλι κάτι μάθαμε!!!

[danaos]

Αρχική Δημοσίευση από Gazi

Ριζίτικα είναι τα παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης, τα οποία δεν συνοδεύονται από χορό. Δημιουργήθηκαν στις ορεινές περιοχές του νομού Χανίων και συγκεκριμένα στα Χανιώτικα Λευκά Όρη...

Ο όρος “Ριζίτικα” προήλθε από την λέξη ρίζα όπου στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι οι ρίζες-πρόποδες των βουνών. Τα ριζίτικα περιέχουν δεκαπεντασύλλαβο στοίχο με ομοιοκαταληξία και κατά την διάρκεια του τραγουδιού οι τραγουδιστές μπορούν να πουν κάποιο επιφώνημα. Τα ριζίτικα τραγούδια δεν είναι προϊόντα στιγμιαίας έκφρασης όπως οι μαντινάδες (βλ.άρθρο μαντινάδες) αλλά είναι αποτέλεσμα της συνολικής ανθρώπινης σκέψης της κρητικής ψυχής και σπάνια μιλούν για προσωπικά προβλήματα παρά μόνο για προβλήματα του ανθρώπινου γένους.

Μορφολογικά, τα ριζίτικα μπορούμε να τα χωρίσουμε σε δυο μεγάλες κατηγορίες. Τα ριζίτικα “της τάβλας” και τα ριζίτικα “της στράτας”. Τα ριζίτικα της τάβλας ακούγονται κατά την διάρκεια κάποιου γεύματος η κάποιας εκδήλωσης χωρίς όμως την συνοδεία μουσικών οργάνων. Σε αντίθεση με εκείνα της τάβλας, τα ριζίτικα της στράτας συνοδεύονται από μουσικά όργανα και ακούγονται κατά την διάρκεια κάποιας πορείας(π.χ γαμήλια πομπή)
Χρονολογικά, τα ριζίτικα τοποθετούνται από τα Βυζαντινά χρόνια μέχρι και σήμερα .Η τελευταία γόνιμη περίοδος δημιουργίας ριζίτικων τραγουδιών ήταν η περίοδος της Γερμανικής κατοχής στην Κρήτη και από τότε συνεχώς ανακυκλώνονται .
Παραδείγματα ριζίτικων τραγουδιών:

Ηρωικά η Ακριτικά ριζίτικα. Είναι τα ριζίτικα τα οποία εξυμνούν τους άθλους των ηρώων της εποχής των ακριτών και παραδίδουν τους μύθους και τους θρύλους στις επόμενες γενιές. Τα ριζίτικα αυτά είναι γεμάτα από πολεμική και ηρωική πνοή, παλικαριά των πολεμικών ηρώων, αντικατοπτρίζοντας την ψυχή του Ελληνικού λαού.
“Αγρίμια και αγριμάκια μου ,λάφια μου μερωμένα
πέτε μου που’ν’ οι τόποι σας και πουν τα χειμαδιά σας....”

Ερωτικά ριζίτικα. Είναι τα ριζίτικα που εκφράζουν την αισθηματικότητα του κρητικού λαού με θέρμη για την ερωτική αγάπη και να παίνεσε τα κάλλη ενός αγαπημένου προσώπου ή να εκφράσει τον ερωτικό καημό του.
“Μιαν έμορφη χτενίζετε στου φεγγαριού τον δίσκο
γη πάει για την εκκλησία γη ένα πούλι αναμένει.
Χριστέ μου και να’ μουνε πούλι , Χριστέ μου να’ μου φεγγάρι...”

Ριζίτικα της ξενιτιάς. Είναι τα ριζίτικα όπου αντικατοπτρίζονται με τα μελανότερα χρώματα, τα βάσανα που έχει ο ξενιτεμός και για εκείνους που φεύγουν αλλά και για εκείνους που περιμένουν για χρόνια την επάνοδο αγαπημένων προσώπων.
“Δεν πάω μα στην ξενιτιά, φοβούμαι μην πεθάνω,
με τα ματάκια μ’ειδα γω τσι πως τσι θα’βγουν...”


Μοιρολόγια. Είναι εκείνα τα ριζίτικα που είναι από τα πιο λυρικά προϊόντα του ευαίσθητου κρητικού λαού, περιέχοντας στους στίχους τους πολύ τραγικότητα όση και τα περιστατικά από τα οποία εμπνέονται.
“Ειντα’ χετε γυρού γυρού κι είναι βαριά η καρδιά σας
δεν τρώτε δεν πίνετε και δεν χαροκοπάτε
πριν έρθει ο χάρος να μας βρει να μασε’ διαγουμίσει
να διαγουμίσει τσι γενιές και να διαλέξει τσι άντρες…”

Και απλα δεν ακουγουντε ή απλα δεν καταλεβενεις τι λενε χαχαχαχα.

εχω ακουσει παρα πολλα ζωντανα

μην τα "παρετε" οι Νοτιοι την γνωμη μου γραφω....