Ληξιαρχείο λέξεων..

[Hekima]

Η λέξη ψήφος, αρχικά, προσδιόριζε τη μικρή λεία πέτρα (απ εδώ και το ψηφιδωτό) την οποία χρησιμοποιούσαν για την καταμέτρηση εκλογικών προτιμήσεων.
Τα πρώτα ψηφοδέλτια χρησιμοποιήθηκαν στις Δημοτικές εκλογές του 1914. Μέχρι τότε σε κάθε εκλογικό τμήμα υπήρχαν τόσες κάλπες όσοι υποψήφιοι.
Η κάθε κάλπη χωριζόταν εσωτερικά σε δύο μέρη που αντιστοιχούσαν, εξωτερικά, σε δύο χρώματα, το άσπρο (θετική ψήφος) και το μαύρο (αρνητική ψήφος).
Απ εδώ και η φράση “τον μαύρισαν”.
Ο ψηφοφόρος έπρεπε να περάσει απ΄ όλες τις κάλπες και να πάρει από τον κάθε υπάλληλο, που στεκόταν μπροστά από κάθε κάλπη, το σφαιρίδιο. Ο κάθε υπάλληλος φώναζε δυνατά το όνομα του υποψήφιου. Ο ψηφοφόρος καταψήφιζε ρίχνοντας σε όλες τις κάλπες την ψήφο στο μαύρο τμήμα , ενώ , μόνο, σε μία έριχνε το σφαιρίδιο στη λευκή.
Για να γνωρίζουν τον ακριβή αριθμό των “δικών τους” και να αποφύγουν λαθροχειρίες η θετική ψήφος ήταν, συνήθως, δαγκωμένη, για να αναγνωρίζεται στην καταμέτρηση.
Απ εδώ και η φράση “θα το ρίξω δαγκωτο” (Γ. Δαμιανός)

[MARK]

Τhanks για την σωστή ερμηνεία των λέξεων............

[gemara]

Ενδιαφέροντα πράγματα!


Όσον αφορά όμως τον τίτλο του θέματος, μας πρόλαβε, τον κατοχύρωσε και τον ανέπτυξε πολλάκις, ο γνωστός και μη εξαιρετέος λεξικόσαυρος του φόρουμ...!

[Hekima]

Αρχική Δημοσίευση από gemara

Ενδιαφέροντα πράγματα!


Όσον αφορά όμως τον τίτλο του θέματος, μας πρόλαβε, τον κατοχύρωσε και τον ανέπτυξε πολλάκις, ο γνωστός και μη εξαιρετέος λεξικόσαυρος του φόρουμ...!

Αλίμονο δεν ήταν ο σκοπός μου να παραβιάσω τα πνευματικά δικαιώματα του συμφορουμίτη

[gemara]

Αρχική Δημοσίευση από Hekima

Αλίμονο δεν ήταν ο σκοπός μου να παραβιάσω τα πνευματικά δικαιώματα του συμφορουμίτη

Πλάκα κάνουμε βέβαια! Έμπα και σε κείνην την "παρέα" του Ληξιαρχείου που έφτιαξε ο συμφορουμίτης μας!


(Το συμφορουμίτης - όχι για τον συγκεκριμένο - έχει σχέση με την συμφορά; )

[gpar]

Αρχική Δημοσίευση από Hekima

Η λέξη ψήφος, αρχικά, προσδιόριζε τη μικρή λεία πέτρα (απ εδώ και το ψηφιδωτό) την οποία χρησιμοποιούσαν για την καταμέτρηση εκλογικών προτιμήσεων.
Τα πρώτα ψηφοδέλτια χρησιμοποιήθηκαν στις Δημοτικές εκλογές του 1914. Μέχρι τότε σε κάθε εκλογικό τμήμα υπήρχαν τόσες κάλπες όσοι υποψήφιοι.
Η κάθε κάλπη χωριζόταν εσωτερικά σε δύο μέρη που αντιστοιχούσαν, εξωτερικά, σε δύο χρώματα, το άσπρο (θετική ψήφος) και το μαύρο (αρνητική ψήφος).
Απ εδώ και η φράση “τον μαύρισαν”.
Ο ψηφοφόρος έπρεπε να περάσει απ΄ όλες τις κάλπες και να πάρει από τον κάθε υπάλληλο, που στεκόταν μπροστά από κάθε κάλπη, το σφαιρίδιο. Ο κάθε υπάλληλος φώναζε δυνατά το όνομα του υποψήφιου. Ο ψηφοφόρος καταψήφιζε ρίχνοντας σε όλες τις κάλπες την ψήφο στο μαύρο τμήμα , ενώ , μόνο, σε μία έριχνε το σφαιρίδιο στη λευκή.
Για να γνωρίζουν τον ακριβή αριθμό των “δικών τους” και να αποφύγουν λαθροχειρίες η θετική ψήφος ήταν, συνήθως, δαγκωμένη, για να αναγνωρίζεται στην καταμέτρηση.
Απ εδώ και η φράση “θα το ρίξω δαγκωτο” (Γ. Δαμιανός)

[Carduelis]

Αρχική Δημοσίευση από Hekima

Αλίμονο δεν ήταν ο σκοπός μου να παραβιάσω τα πνευματικά δικαιώματα του συμφορουμίτη

Στο δίκτυο φίλε μου δεν υπάρχουν πνευματικά δικαιώματα και οτιδήποτε γραφτεί ανήκει σε όλους. Αρκεί να σου αρέσουν η γλωσσολογία και η ετυμολογία των λέξεων και γράψε όπου σ αρέσει.
Καλώς ήρθες !

[Carduelis]

Την ετυμολογία της παρακάτω λέξης τη βρήκα πολύ ενδιαφέρουσα και την κοπιπάστωσα από τον Σαραντάκο

Άλμπατρος

Στα νέα ελληνικά, πρόκειται φυσικά για δάνειο, μάλλον από τα αγγλικά, όμως η απώτερη προέλευση της λέξης είναι ελληνική, από τη λέξη κάδος.
Η ιστορία της λέξης είναι μια σαγηνευτική περιπλάνηση στο χώρο, το χρόνο και τις σημασίες.
Η αρχαία ελληνική λέξη κάδος, με σημασία παρόμοια με τη σημερινή, πέρασε στα αραβικά ως kadus, διατηρώντας τη σημασία της. Τώρα μπαίνει στην εικόνα ο πελεκάνος: για το πουλί αυτό πίστευαν ότι γεμίζει το μεγάλο στόμα του με νερό και το μεταφέρει για να ποτίσει τα μικρά του. Γι' αυτό άλλωστε και στα αραβοπερσικά είχε την ονομασία saqqa (= νερουλάς). Λοιπόν, αυτό το πουλί με το τεράστιο,μεγάλο σαν κάδο, στόμα, ονομάστηκε, πράγμα καθόλου παράλογο, al-kadous, "το πουλί-κάδος" θα λέγαμε. Η λέξη ταξιδεύει προς τη Δύση και φτάνει στα πορτογαλικά και με τις δυο σημασίες: alcatruz λέγεται ο κάδος του πηγαδιού, και alcatraz ο κορμοράνος ή ο πελεκάνος (όπως συνήθως, το αραβικό άρθρο αλ ενσωματώθηκε στη δανεισμένη λέξη). Από εκεί, η λέξη περνάει στα αγγλικά, όπου πλέον σημαίνει όχι μόνον τον πελεκάνο αλλά και το άλμπατρος.
Ομως, το άλμπατρος είναι εκτυφλωτικά λευκό. Και επειδή έχει πλέον χαθεί κάθε ετυμολογική σύνδεση με τον κάδο, λειτουργεί η παρετυμολογία και, υπό την επίδραση του λατινικού albus (λευκός) το alcatras τρέπεται σε albatross. Με τη μορφή αυτή, από τα αγγλικά περνάει σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες. Στα πορτογαλικά επιστρέφει ως albatroz και κάποτε παλιννοστεί και στα ελληνικά, το άλμπατρος, πουλί ταξιδιάρικο από μακρινές θάλασσες, χωρίς να θυμίζει σε τίποτα τον ταπεινό κάδο. Οσο για τον πελεκάνο, αυτός κράτησε στα αγγλικά την παλιότερη ονομασία του, alcatras. Και οι περιβόητες αμερικανικές φυλακές υψηλής ασφαλείας του Αλκατράζ, πάνω στο ομώνυμο νησάκι, ονομάστηκαν έτσι επειδή πριν εμφανιστούν δεσμοφύλακες και κρατούμενοι οι μόνοι κάτοικοι του νησιού ήταν οι πελεκάνοι.

[gemara]

Μας "κούφανες" ή you couffed us...

Ούτε που το είχα φανταστεί...

[Carduelis]

2007BP0893_jpg_l.jpg
"Τhe Listening servant" Hubertus van Hove (1814-1865)
polymeros_web.jpg
Ο Έλληνας πρωταθλητής Βασίλης Πολύμερος

Είναι ενδιαφέρον οτι η αρχική ετοιμολογία μιάς λέξης χάνεται στο παρελθόν και τις περισσότερες φορές την αγνοούμε. Ωστόσο η "λογική" της δημιουργίας της παραμένει η ίδια και στην σύγχρονη εποχή. Συχνά όταν αναφερόμαστε σε μια δύσκολη κατάσταση λέμε "τραβώ κουπί" κάτι που είναι προφανώς δύσκολο και το ίδιο πίστευαν και οι αρχαίοι δημιουργώντας τη λέξη υπηρέτης.
Υπηρέτης: υπό + ερέτης. Όπου ερέτης στα αρχαία ήταν ο κωπηλάτης. Άρα υπηρέτης αυτός που "τραβά το κουπί" για κάποιον άλλον. Σημειωτέον οτι ο "Όμιλος Ερετών" είναι ο αρχαιότερος Ελληνικός αθλητικός σύλλογος (αποκλειστικά κωπηλασίας) ������ ������ - �� ���������� �������� �������� ���� ������